ابن کلسابوالفرج یعقوب بن یوسف بن ابراهیم بن هارون بن کلّس (متوفای ۳۸۰ق)، معروف به اِبْنِ كِلِّس یهودی الاصل و از وزیرای فاطمی دوران حكومت کافور اخشیدی و المعزلدین الله و العزیز بالله بود. او سرانجام به سال ۳۸۰ق در ۶۲ سالگی در قاهره درگذشت. ۱ - معرفی اجمالیابوالفرج یعقوب بن یوسف بن ابراهیم بن هارون بن کلّس، یکی از وزیران فاطمی که در بغداد متولد شد و پدرش او را به شام برد، سپس وی را به مصر فرستاد و در آن جا به کافور أخشیدی پیوست. کافور، او را متصدی دیوان شام و مصر کرد و به او اعتماد پیدا کرد و در بسیاری از کارها، با او مشورت می کرد. او در اصل، یهودی بود و در زمان کافور در سال ۳۵۶ق مسلمانان شد. پس از وفات کافور در سال ۳۵۷ق به مغرب رفت و به خدمت معزّ فاطمی درآمد. و امور معزّ را انجام می داد و معزّ، به وی لقب وزیر أجلّ داد. ابن کلّس، از مهم‌ترین عوامل اقدام معزّ به ارسال فرمانده‌اش جوهر صقلی به سرزمین مصر و استیلای بر آن است. عزیز فاطمی، او را به وزیری خود برگزید و او نزد عزیز، منزلتی والا یافت و تمام امور مملکت را به دست گرفت. حقوق ماهانه او در سال، صد هزار دینار بود. گفته شده است: او چهار هزار برده سفید و سیاه به ارث گذاشت. در قاهره در ۶۲ سالگی درگذشت و عزیز، او را در قصر خود با دست خود دفن کرد و دستور داد ادارات چند روزی پس از مُردن او، به خاطر عزاداری وی تعطیل شود. ۲ - آثار و تالیفاتابن کلس، کتابی در فقه و بر مبنای مذهب باطنیه به نام رساله وزیریه تصنیف کرد که در دانشگاه الأزهر تدریس می‌شد. [۶]
الامین، حسن، دائرة المعارف الاسلامیه، ماده: «ابن کلّس».
۳ - پانویس
۴ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۲۵. رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 380 (قمری) | شخصیت‌های قرن 4 (قمری) | نویسندگان سده چهارم (قمری) | وزیران دولت فاطمی
|